Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την ακοή τους δεν αναζητούν μέσα από την σχέση μας μόνο την αντικειμενική λύση αλλά και την ψυχολογική υποστήριξή μας. Ο άνθρωπος που βρίσκεται μπροστά μας δεν είναι μόνο το πρόβλημα της ακοής του. Είναι ένα σύνολο από ικανότητες, βιώματα, προσωπικά προβλήματα και κοινωνικές επιρροές και αυτά είναι που καθορίζουν πως ένα άτομο αντιλαμβάνεται τον εαυτό του. Αυτή βέβαια η εικόνα δεν είναι άτρωτη. Επηρεάζεται από την κριτική οικείων προσώπων αλλά και από γεγονότα της ζωής. Ένα τέτοιο γεγονός είναι και η διάγνωση της βαρηκοΐας. Όταν απειλείται η εικόνα ενός ανθρώπου τα συναισθήματα που δημιουργούνται είναι αυτά της θλίψης, του άγχους, και της απομόνωσης.
Θλίψη
Η επιβεβαίωση της βαρηκοΐας για ένα άτομο ή για ένα αγαπημένο του πρόσωπο (ιδιαίτερα παιδί) είναι ταυτόχρονα και αλλαγή ζωής. Αυτή ακριβώς η αλλαγή προκαλεί την δημιουργία συναισθημάτων που εκφράζουν την θλίψη που βιώνουν γιατί και η βαρηκοΐα είναι μία μορφή απώλειας. Ο Smart (2001) βασιζόμενος στον Κύκλο Θλίψης της Kubler-Ross (1969) περιέγραψε τα κάτωθι στάδια θλίψης που ταιριάζουν στην περίπτωση της απώλειας της ακοής.
- Στάδιο Σοκ: Αρχική παράλυση σε ακρόαση των κακών νέων
- Στάδιο Άρνηση: Προσπάθεια να αποφύγει το αναπόφευκτο
- Στάδιο Θυμός: Αντίδραση και αναζήτηση ευθυνών
- Στάδιο Διαπραγμάτευση: Αναζήτηση διεξόδου
- Στάδιο Κατάθλιψη: Συνειδητοποίηση του προβλήματος
- Στάδιο Ολοκλήρωση και Ωρίμανση:
Επαναπροσδιορισμός στόχων και χρήση ικανοτήτων για την βελτίωση της ποιότητας ζωής. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι τα στάδια αυτά δεν ακολουθούνται από όλους με την συγκεκριμένη σειρά.
Άγχος
Τρία είδη άγχους βιώνουν οι άνθρωποι με προβλήματα ακοής. Πρώτον, το άγχος που δημιουργείται από την καθημερινή τους προσπάθεια να επικοινωνήσουν. Δεύτερον, από την προσπάθεια προσαρμογής στην νέα εικόνα του εαυτού τους και τρίτον, από την προσπάθεια να ζει μέσα σε μία κοινωνία που δεν είναι ιδιαιτέρα φιλική απέναντι στην όποια αναπηρία
Απομόνωση
Η ένταση και το άγχος που δημιουργείται από την απώλεια της αίσθησης της ακοής μπορεί να προκαλέσει τάσεις απομόνωσης. Άτομα με βαρηκοΐα έχουν αναφέρει αίσθηση μοναξιάς ακόμη και όταν βρίσκονται ανάμεσα σε φίλους και συγγενείς επειδή δεν μπορούν να συμμετέχουν ενεργά.Λόγω της πολυπλοκότητας του προβλήματος και ο ρόλος μας πρέπει να είναι ανάλογος. Πολλές φορές ανακαλύπτουμε ότι οι τεχνικές πληροφορίες δεν αρκούν και χρειάζεται να παρέχουμε ψυχολογική και συναισθηματική στήριξη στους ασθενείς και στις οικογένειες τους.
Βιβλιογραφία
Clark, J.G. & English, K. M. (2004). Counseling in Audiologic Practice, Helping Patients and Families Adjust to Hearing Loss. Boston: Pearson and AB.
Valente, M.; Hosford-Dunn, H. and Roeser, R. J. (2008). Audiology Treatment (2nd ed.). New York: Thieme.