Πόσο σημαντική είναι η ακοή; – Κωνσταντίνος Χρ. Γαλιώτος, Εμβιοϊατρικός Μηχανικός/ Ακοολογίας [MSc./ MΑu]

Πόσο σημαντική είναι η ακοή; Όσο σημαντικές είναι και οι άλλες αισθήσεις, μπορεί να ισχυριστεί κάποιος. Επιτρέψτε μου να διαφωνήσω. Φανταστείτε ότι συμμετέχετε σε μια συζήτηση σε ένα μπαρ με δυνατή μουσική. Πόση προσπάθεια χρειάζεται να καταβάλετε για να συμμετέχετε σε μία συζήτηση; Είναι απαραίτητο να μιλάτε δυνατά για να ακουστείτε και να σας απαντούν με την ίδια ένταση στη φωνή για να τους ακούσετε και εσείς. Αν δεν ακουστείτε και δεν τους ακούσετε, απλώς δεν θα υπάρξει συζήτηση και θα είστε μόνοι σε ένα χώρο με παρέα.

Και αυτό είναι πρόβλημα; Όχι σημαντικό. Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι επιπτώσεις είναι μικρές και παροδικές. Αναλογιστείτε όμως να συμμετέχετε σε μια φιλική συζήτηση και να μην ακούτε καλά τι σας λέει ο συνομιλητής σας. Δυσάρεστο το λιγότερο, τόσο για εσάς, όσο και για εκείνον. Σκεφτείτε να συμβαίνει το ίδιο σε μία επαγγελματική συζήτηση. Σε αυτή την περίπτωση, εκτός από δυσάρεστο είναι και άβολο για εσάς και προφανώς σας φέρνει σε δύσκολη θέση. Δεν μπορείτε λοιπόν να συμμετέχετε με άνεση σε μία συζήτηση και νιώθετε να μπαίνετε στο περιθώριο, νιώθετε άβολα και δυσάρεστα. Ανεξάρτητα από το πόσο καλά λειτουργούν οι άλλες τέσσερις αισθήσεις σας. Φανταστείτε τώρα αυτό να συμβαίνει καθημερινά και μόνιμα σε όλες τις οικογενειακές, κοινωνικές και επαγγελματικές σας δραστηριότητες.

Συνεπώς, η πολύ καλή λειτουργία της ακοής είναι εξαιρετικά σημαντική. Για τους πάσχοντες από βαρηκοΐα, η σύγχυση, οι δυσκολίες στη συγκέντρωση και η απόσπαση της προσοχής είναι συχνές επιπτώσεις, σύμφωνα με το περιοδικό Clinical Interventions in Aging. Άλλες επιπτώσεις είναι η αδυναμία να σκεφτεί ο πάσχων καθαρά και οι δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων. Επιπλέον, όταν κάποιος δεν ακούει καλά, μπορεί να αρχίσει να φοβάται ότι οι άλλοι μιλούν γι’ αυτόν πίσω από την πλάτη του, με αποτέλεσμα να του δημιουργούνται αισθήματα θυμού και ντροπής, καθώς και απώλεια αυτοεκτίμησης. Οι βαρήκοοι έχουν διπλάσιο κίνδυνο εκδήλωσης κατάθλιψης. Επίσης, λόγω του προβλήματος, έχουν συχνά ασταθείς προσωπικές σχέσεις.¹

Υπολογίζεται διεθνώς πως περισσότερο από το 10% του πληθυσμού εμφανίζει κάποια μορφή βαρηκοΐας, ενώ πολλά εκατομμύρια παιδιά σε σχολική ηλικία παρουσιάζουν βαρηκοΐα ικανή να επηρεάσει την ανάπτυξη της ομιλίας και της εκπαίδευσής τους. Και γιατί ο έχων πρόβλημα βαρηκοΐας δεν αντιδρά; Σύμφωνα με μια μελέτη του Εθνικού Συμβουλίου Γηράνσεως των ΗΠΑ του 2015 (πηγή ncoa.org) που διεξήχθη σε 2.096 άτομα με βαρηκοΐα, οι δύο στους τρεις από όσους δεν είχαν απευθυνθεί σε γιατρό στρουθοκαμήλιζαν, αιτιολογώντας την αδράνεια τους με επιχειρήματα όπως «δεν έχω και τόσο μεγάλο πρόβλημα» ή «είμαι μια χαρά και χωρίς ακουστικά βαρηκοΐας». Ωστόσο, οι συνομήλικοί τους που φορούσαν ακουστικά βαρηκοΐας ήταν πιο ενεργοί κοινωνικά και είχαν μειωμένο κίνδυνο κατάθλιψης, άγχους, παράλογων φόβων και ανασφάλειας. Σημειώνεται ότι όσο περισσότερο καθυστερεί να επισκεφθεί κάποιος έναν ειδικό, τόσο περισσότερα χάνει από την καθημερινότητα του και κατ’ επέκταση τη ζωή του και τόσο πιο δύσκολο είναι να προσαρμοστεί στα βοηθήματα ακοής.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ, σε μια πρόσφατη επίσκεψη μου στην Ιθάκη με την Axion Hellas, την περίπτωση μιας κυρίας που είχε περισσότερα από εφτά χρόνια να ακούσει καθαρά τις ομιλίες και να επικοινωνήσει ουσιαστικά με το περιβάλλον της. Όταν λοιπόν της εφάρμοσα ακουστικά βαρηκοΐας, δάκρυσε από συγκίνηση, τόσο η ίδια, όσο και όλοι γύρω της, καθώς η μικρή της εγγονή της είπε στο αυτί χαμηλόφωνα: «Tώρα θα με ακούς όταν σου λέω ‘σε αγαπώ;»

Κάποιες τέτοιες στιγμές φτάνουν για να νιώσουμε όλοι όσοι εργαζόμαστε σε αυτόν τον κλάδο ότι δεν εμπορευόμαστε απλώς ακουστικά βαρηκοΐας και βοηθήματα ακοής. Στην ουσία επανεντάσσουμε ανθρώπους στην κοινωνία. Τους κάνουμε ενεργούς, τους βοηθάμε να νιώθουν καλά, κοινωνικοί και χρήσιμοι. Τους επαναφέρουμε από την μοναξιά τους και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Φέρνουμε κοντά γιαγιάδες και παππούδες με τα εγγόνια τους, με τα παιδιά τους και τους προσφέρουμε κάτι εξαιρετικά σημαντικό για τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής τους. Αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση και αγάπη για τον εαυτό τους και τον περίγυρο τους. Αυτές οι στιγμές είναι πραγματικά ανεκτίμητες και νιώθω ότι μετατρέπουν σε λειτούργημα την καθημερινή μας εργασία.

Κωνσταντίνος Χρ. Γαλιώτος
Εμβιοϊατρικός Μηχανικός/ Ακοολογίας [MSc./ MΑu]